Έτος:  2024  2023  2022  2021  2020  2019  2018  2017  2016  2015  2014  2013  2012  2011  2010  2009  2008  2007  2006  2005  2004  2003  2002  2001  2000

< Επιστροφή
21-02-2005
Εγκαίνια έκθεσης για τις Σταυροφορίες από τον Υφυπουργό Πολιτισμού


Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού παρουσιάζει μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική έκθεση με τίτλο «Σταυροφορίες: Μύθος και Πραγματικότητα» στο Πολιτιστικό του Κέντρο «Ελληνικός Κόσμος», στην οδό Πειραιώς 254 (Κτήριο 5), η οποία θα διαρκέσει από τις 21 Φεβρουαρίου έως τις 20 Μαΐου 2005.

Την έκθεση εγκαινίασε τη Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2005 ο Υφυπουργός Πολιτισμού κύριος Πέτρος Τατούλης.

Πρόκειται για μια μεγάλη περιοδεύουσα έκθεση, που ξεκίνησε το ταξίδι της από την Κύπρο, όπου εγκαινιάστηκε την 1η Δεκεμβρίου 2004 και το συνεχίζει σε τρεις ακόμα ευρωπαϊκές χώρες, την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Μάλτα, στην οποία η λειτουργία της θα συμπέσει με τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η έκθεση έχει σχεδιαστεί και οργανωθεί από το Ίδρυμα Πιερίδη της Κύπρου (συντονιστής φορέας), το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, το Superintendence of Cultural Heritageτης Μάλτας και το Instituto per le Technologie Applicate ai Beni Culturali-Consiglio Nazionale delle Richercheτης Ιταλίας. Αποτελεί την πρώτη δράση του Προγράμματος "Crossings: Movements of People and Movement of Cultures - Changes in the Mediterranean from Ancient to Modern times", που υλοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Πολιτισμός 2000», με τη στήριξη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού και της Τράπεζας Κύπρου.

Το θέμα της ιστορικής αυτής έκθεσης είναι η επίδραση των σταυροφοριών στους πολιτισμούς της Μεσογείου και αντίστροφα, ξεκινώντας από την αφετηρία τους τον 11ο αιώνα μέχρι και την κατάργηση του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη το 1798. Στην έκθεση παρουσιάζονται πάνω από 200 σημαντικά ευρήματα, τα περισσότερα για πρώτη φορά: εκκλησιαστικές εικόνες και τοιχογραφίες από το 13ο έως το 16ο αιώνα από την Κύπρο και τη Ρόδο -έργα όχι μόνο υψηλής καλλιτεχνικής αξίας αλλά και αντιπροσωπευτικά διαφορετικών πολιτιστικών καταβολών-, όπλα των Ιπποτών, προσωπογραφίες των Μεγάλων Μαγίστρων του Νοσοκομείου των Ιπποτών του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη, νομίσματα και κεραμικά αγγεία που τεκμηριώνουν τις εμπορικές σχέσεις -όχι μόνο μεταξύ των σταυροφορικών κρατών αλλά και μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής- και τέλος ισλαμικά αντικείμενα που μαρτυρούν την πολιτισμική υπόσταση της Ανατολής στη Δύση.

Στην εντυπωσιακή καστροπολιτεία, εμπνευσμένη από μεσαιωνικά πρότυπα, που σχεδίασε ο Γιάννης Τουμαζής, ο επισκέπτης μπορεί να ταξιδέψει στον κόσμο των σταυροφοριών, όχι μόνο μέσα από τα πολύτιμα εκθέματα αλλά και την τεχνολογία, με τρόπο συναρπαστικό. Το πολυμεσικό έκθεμα «Ο κόσμος των σταυροφοριών», που σχεδίασε και ανέπτυξε το ΙΜΕ, λειτουργεί αυτόνομα και συμπληρωματικά προς τα φυσικά εκθέματα, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της νέας τεχνολογίας, με στόχο να προσφέρει στον επισκέπτη πρόσθετες πληροφορίες για τις σταυροφορίες και μια συνολική προσέγγιση του θέματος. Δεν επεξηγεί την έκθεση, αλλά αποτελεί λειτουργικό μέρος και σταθμό της, εισάγοντας ταυτόχρονα μια πρωτότυπη μουσειολογική προσέγγιση. Το έκθεμα περιλαμβάνει ψηφιακές εικόνες πραγματικών αντικειμένων, ψηφιακούς χάρτες -όπου ερμηνεύονται οι τροχιές των σταυροφοριών-, κείμενα και άλλα δισδιάστατα και τρισδιάστατα στοιχεία.

Το όραμα της απελευθέρωσης των Αγίων Τόπων, αλλά και οι εμπορικοί στόχοι της Βενετίας, αποτέλεσαν τομή στην ευρωπαϊκή ιστορία και την επηρέασαν σε επίπεδο ιδεολογίας μέχρι σήμερα. Η ιστορία του Ελληνισμού στην ευρύτερη γεωγραφική του διάσταση συμπλέκεται και αλληλεπιδρά ουσιαστικά με αυτό το ιστορικό γεγονός, το οποίο συνδιαμόρφωσε την κατοπινή ιστορική εξέλιξή του. Παρ' όλη τη σημασία της, και ίσως λόγω του ιδεολογικού της φορτίου, η ιστορία των σταυροφοριών παραμένει σχετικά άγνωστη στο ευρύ ελληνικό κοινό. Γενικά, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου, παραμένει θολή, κρυμμένη πίσω από ιδεολογικά στερεότυπα, μυθιστορηματικά στοιχεία και μονομερείς προσεγγίσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, η περιοδεύουσα έκθεση, που συγκέντρωσε εκθέματα από πολλές χώρες και έγινε δυνατή χάρη στις προσπάθειες όλων των φορέων που τη συνδιοργανώνουν, καθώς και στη συμπαράσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέσω του προγράμματος «Πολιτισμός 2000», αποτέλεσε πρόκληση για το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Επιτυγχάνει να φωτίσει με αντικειμενικότητα και ευρηματικό τρόπο, συνδυάζοντας πραγματικά και ψηφιακά εκθέματα, την ιστορία μιας πολύ σημαντικής περιόδου για τον Ελληνισμό, την Ευρώπη και τις άλλες χώρες της Μεσογείου. Επιδιώκει ακόμη να μας θυμίσει ότι η κοινή μας ιστορία, κατοικημένη ταυτόχρονα από σκληρότητα και βία, ηρωικές στιγμές και θλιβερές συγκρούσεις, κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και αναμείξεις, επιτεύγματα και εγκλήματα, μπορεί, όταν την αντιμετωπίζουμε αντικειμενικά, να μας δείξει το δρόμο προς την ειρηνική συμβίωση, την αποδοχή του άλλου, την ανεκτικότητα και τον πολιτισμό.

Τα μουσεία που συμμετέχουν στην πραγματοποίηση αυτής της έκθεσης, η οποία στη συνέχεια θα ταξιδέψει στην Ιταλία και τη Μάλτα, είναι τα εξής:
Κύπρος:
Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου
Συλλογή Μουσείου Πιερίδη-Πολιτιστικού Κέντρου Ομίλου Λαϊκής
Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου
Μουσείο Ιεράς Μονής Κύκκου
Ιερά Μητρόπολις Μόρφου
Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο
Ιδιωτική Συλλογή Καθηγητή Δημήτρη Μιχαηλίδη

Ελλάδα:
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ρόδου
6η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Πάτρας

Ιταλία:
Museo Civico di Fara in Sabina (Abbazia di Farfa), Rieti
Museo Nazionale di Arte Orientale, Roma
Centro di Cultura e Storia Amalfitana
Chiesa SS. Giovani e Paolo al Celio, Antiquarium, Roma

Μάλτα:
Maritime Museum-Heritage Malta
Juseph Muscat Private Collection
Gollcher Foundation-Palazzo Falson
National Museum of Fine Arts-Heritage Malta
Palace Armoury-Heritage Malta
Zabbar Paish Church Museum
Our Ladies of Victory Church

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν αναλάβει ο Διευθυντής του Ιδρύματος Πιερίδη και Γενικός Διευθυντής του Προγράμματος κ. Γιάννης Τουμαζής, ο κ. Anthony Pace, Διευθυντής του Superitendence of Cultural Heritage της Μάλτας, η Dr Maria Rosaria Belgiorno, Ερευνήτρια στο Instituto per le Technologie Applicate ai Beni Culturali-Consiglio Nazionale delle Richerche της Ιταλίας και η Δρ. Σοφία Αντωνιάδου, Επιμελήτρια του Μουσείου Πιερίδη Αρχαίας Κυπριακής Τέχνης στην Αθήνα. Την προσαρμογή της έκθεσης στον «Ελληνικό Κόσμο» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού στην Αθήνα έχει αναλάβει η αρχιτέκτονας κα Ελένη Μητσάκου και ο υπεύθυνος για το σχεδιασμό εκθέσεων κ. Γιάννης Πασχαλίδης. Το πολυμεσικό έκθεμα «Ο κόσμος των σταυροφοριών» αναπτύχθηκε από το τμήμα Πολυμέσων του ΙΜΕ, με ευθύνη του κ. Νίκου Βάρσου, και από το τμήμα Ιστορικών του Ιδρύματος, με ευθύνη της ιστορικού Δρ. Γιάννας Κατσιαμπούρα.

    Η έκθεση χωρίζεται σε έξι θεματικές ενότητες:
  1. Η σταυροφορική τέχνη και η θρησκευτική δύναμη των σταυροφοριών
  2. Οι Ιππότες και το Νοσοκομείο του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη στη Μάλτα
  3. Η τεχνολογία του πολέμου
  4. Τα σύμβολα της κοσμικής εξουσίας
  5. Η οικονομία, το εμπόριο και η αστική ζωή
  6. Οι ανατολικές επιρροές στους δυτικούς πολιτισμούς

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα, που θα οργανωθούν από ειδικούς, στοχεύουν στην ενεργό συμμετοχή των μαθητών στην έκθεση.
Παράλληλα, έχει εκδοθεί κατάλογος σε τέσσερις γλώσσες (ελληνικά, μαλτέζικα, ιταλικά και αγγλικά).
Η έκθεση συνδυάζεται με την επόμενη δράση του προγράμματος, που είναι το διεθνές αρχαιολογικό συνέδριο με θέμα «Μετακινήσεις Πληθυσμών στη Μεσόγειο», το οποίο θα πραγματοποιηθεί από τις 10 έως τις 13 Μαΐου 2005 στον πολυχώρο Αθηναΐς.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τον κόμβο της έκθεσης.

 

 



Σχετικά αρχεία φωτογραφιών:

21-02-2005
Φωτογραφίες από τα εγκαίνια της έκθεσης «Σταυροφορίες: Μύθος και Πραγματικότητα» από τον Υφυπουργό Πολιτισμού κ. Πέτρο Τατούλη


«Ελληνικός Κόσμος», Κτήριο 5, Αθήνα
Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2005


copyright © ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ