του ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ
Ήταν πριν από περίπου 2 χρόνια όταν προκειμένου να παρακολουθήσω μια προβολή με την αναπαράσταση της αρχαίας Μιλήτου ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Η Μίλητος ήταν αυτή που με έφερε ξανά κοντά στην οδό Πειραιώς 254 πριν από μερικές μέρες, μόνο που αυτήν τη φορά ο λόγος δεν ήταν να δω την πόλη αλλά να την περπατήσω. Η πρώτη Μίλητος είχε καταφέρει να κερδίσει το χρόνο, η καινούργια είχε κατακτήσει και το χώρο.
Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου με κοινωφελή, πολιτιστικό, μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Αυτό θα το βρείτε γραμμένο στα χαρτιά.
Στην ουσία όμως το ΙΜΕ είναι μεράκι, το μεράκι του Λαζάρου και της Ουρανίας Εφραίμογλου, οι οποίοι το 1993 δώρισαν για τη δημιουργία του 1.200.000 ονομαστικές μετοχές της Τράπεζας Εργασίας.
Σκοπός του Ιδρύματος είναι η δημιουργία έργων που θα κρατήσουν ζωντανή στη μνήμη των ανθρώπων, την ουσιαστική συμμετοχή του ελληνισμού σε ό,τι σήμερα αποκαλούμε πολιτισμό. Στην προσπάθεια αυτή, η υψηλή τεχνολογία έχει ένα ποικιλόμορφο ρόλο, συμμετέχοντας με έμμεσο ή άμεσο τρόπο στα περισσότερα έργα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή πρόκειται να ολοκληρωθούν στο μέλλον.
Το τελευταίο και πιο δαπανηρό μέχρι σήμερα έργο του ΙΜΕ είναι η "Κιβωτός", ένα πρωτοποριακό σύστημα εικονικής πραγματικότητας, μέσω του οποίου αυτήν την περίοδο, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στην αρχαία πόλη της Μιλήτου, να έρθει σε επαφή με τα κτίριά της ή ακόμα και να βουτήξει στα νερά του λιμανιού της.
Με αφορμή την "Κιβωτό" και αιτία το ενδιαφέρον για τις μελλοντικές δραστηριότητες του ΙΜΕ, συναντηθήκαμε με τον κύριο Δημήτρη Εφραίμογλου, γιο του Λαζάρου Εφραίμογου και υπεύθυνο για τον τομέα Διαδραστικών εφαρμογών και Συστημάτων. Τα ακούσματά μας σκιαγραφούσαν έναν άνθρωπο με πάθος για την υψηλή τεχνολογία και πολλές ιδέες οσόν αφορά τη χρήση της.
Όταν μπήκαμε στο γραφείο του Δημήτρη Εφραίμογλου, οι πληροφορίες άρχισαν να επαληθεύονται με την πρώτη ματιά και επιβεβαιώθηκαν συνολικά όταν ξεκινήσαμε να μιλάμε για τα ερχόμενα έργα.
Θα θέλαμε να μιλήσουμε για τις πολιτιστικές δραστηριότητες του ΙΜΕ στο έμμεσο και άμεσο μέλλον. Ωστόσο, θα θέλαμε να μας πείτε πριν, ποιοι είναι οι πόρεοι που συντηρούν την ανάπτυξη των έργων σας και δίνουν τη δυνατότητα να βλέπετε την προσπάθειά σας μακροπρόθεσμα.
Ο πολιτισμός δεν πουλάει και άρα επιχειρηματικά το ΙΜΕ είναι μια πολύ κακή επένδευση. Για παράδειγμα θα αναφερθώ στην "Ικβωτό" που είναι το τελευταίο από τα έργα του Ιδρύματος και βασίζεται σ' ένα υπολογιστή Onyx 2 της Silicon Graphics.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα της κατασκευάστριας εταιρείας είναι ο ισχυρότερος υπολογιστής στην Ελλάδα, περισσότερο ισχυρός ακόμα και από τους υπολογιστές που διαθέτει ο στρατός. Μόνο το κόστος αγοράς του υπολογιστή αυτού είναι μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια. Από την άλλη, τα έσοδα από τη λειτουργία της "Κιβωτού" ανέρχονται περίπου σε 1000 δραχμές το λεπτό, το οποίο συνεπάγεται ότι ακόμα και αν η "Κιβωτός" είχε συνεχώς επισκέπτες σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας του Ιδρύματος, θα χρειάζονταν μερικά χρόνια για να γίνει απόσβεση μόνο του υλικού.
Στην πραγματικότητα βέβαια η απόσβεση δεν πρόκειται να γίνει ποτέ, καθώς το συγκεκριμένο σύστημα έχει έξοδα λειτουργίας και κυρίως έχει πίσω του επιτελείο ανθρώπων, οι οποίοι συμμετέχουν στα διάφορα στάδια της δημιουργίας των θεμάτων που παρουσιάζονται στην "Κιβωτό".
Τα ίδια ισχύουν περίπου και για τα υπόλοιπα τμήματα του ΙΜΕ, με εξαίρεση το τμήμα προβολών και παρουσιάσεων, οι χώροι και τα οπτικοακουστικά μέσα του οποίου εξυπηρετούν εκτός από τις ανάγκες του Ιδρύματος και όσους ενδιαφέρονται να τα χρησιμοποιήσουν.
| Οι δραστηριότητες του ΙΜΕ |
|
Το τελευταίο και ίσως περισσότερο εντυπωσιακό τεχνολογικά τμήμα του ΙΜΕ είναι η "Κιβωτός".
Πρόκειται για ένα δωμάτιο εικονικής πραγματικότητας διαστάσεων 3x3x3 μέτρα, στο οποίο ο επισκέπτης φορώντας τα κατάλληλα γυαλιά έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στις αναπλάσεις μνημείων και αρχαιολογικών χώρων του Ελληνισμού.
Αυτήν την περίοδο, ο επισκέπτης της "Κιβωτού" έχει τη δυνατότητα να περπατήσει την πόλη της Μιλήτου ή να κολυμπήσει στο λιμάνι της στη μορφή που είχε πριν από τις 3000 χρόνια. Παράλληλα σε άλλους χώρους του Ιδρύματος λαμβάνουν χώρα εκθέσεις, οι οποίες συνδυάζονται με οπτικοακουστικά μέσα ή και με τα συστήματα εικονικής πραγματικότητας
|
ενώ σε τακτά χρονικά διαστήματα πραγματοποιούνται προβολές και εκδηλώσεις.
Αυτήν την περίοδο διεξάγεται έκθεση με τίτλο "Κρόσσια, Χιτώνες, Ντουλαμάδες, Βελάδες - 4000 χρόνια ελληνικής φορεσιάς", η οποία για εκπαιδευτικούς κυρίως σκοπούς συνδυάζεται με το σύστημα εικονικής πραγματικότητας, δίνοντας στον επισκέπτη τη δυνατότητα να έρθει σε αμεσότερη επαφή με τους χώρους που φορέθηκαν τα εν λόγω ενδύματα.
Μεγάλο κομμάτι από το εκθεσιακό υλικό, καθώς και έρευνες που έχουν γίνει κατά καιρούς από το ΙΜΕ οι οποίες εστιάζονται κυρίως στον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας, υπάρχουν διαθέσιμες σε μορφή βιβλίων, ταινιών ή ηλεκτρονικών εκδόσεων.
|
Οπότε εφόσον ως επιχείριση το ΙΜΕ δεν είναι δυνατό να συντηρηθεί, ποιοι είναι οι πόροι που σας επιτρέπουν να βλέπετε με αισιοδοξία το μέλλον και να προχωρείτε στην υλοποίηση νέων έργων;
Αυτήν τη στιγμή το Ιμε έχει τρεις βασικές πηγές εσόδων. Η πρώτη είναι η κληρονομιά του, δηλαδή οι μετοχές που δώρησαν οι ιδρυτές του για να δημιουργηθεί και να λειτουργήσει.
Η διαχείριση αυτούτου κεφαλαίου δίνει κάθε χρονιά νέα ζωή στο Ίδρυμα και παράλληλα ορίζει σε σημαντικό βαθμό τα πλαίσια στα οποία θα κινηθεί η ανάπτυξή του.
Μια δεύτερη πηγή εσόδων είναι οι δωρεές και οι χορηγίες, εκ των οποίων πρόκειται να αξιοποιήσουμε σημαντικά τη δεύτερη μέσα στο 2000 με ένα νέο τμήμα που αυτήντην περίοδο δημιουργούμε.
Χορηγίες επιδέχονται σχεδόν όλες οι δραστηριότητες του Ιδρύματος στο φυσικό ή τον ηλεκτρονικό του χώρο, ο οποίος βρίσκεται στο Internet, όπου έχουμε επίσης προβεί σε σημαντικές επενδύσεις.
Αυτήν τη στιγμή ο δικτυακός τόπος του ΙΜΕ έχει ίσως το πλουσιότερο περιεχόμενο για την ελληνική ιστορία με περισσότερες από 10000 σελίδες, οι οποίες σύντομα θα διπλασιαστούν.
Η χορηγία είναι δυνατό να αφορά μια συγκεκριμένη εκδήλωση του Ιδρύματος ή την παρουσία σε ένα χώρο για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Θα μπορούσε για παράδειγμα κάποια εταιρία να χορηγήσει την "Εστία Κυβερνοχώρου", όπου οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση στο Internet ή το χώρο που στεγάζεται η "Κιβωτός".
Ποια είναι τα επόμενα σκαλοπάτια που πρόκειται να ανεβεί το ΙΜΕ βαδίζοντας προς το στόχο του;
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά έργα που πραγματοποιούνται παράλληλα και για τα οποία προτιμάμε να μιλάμε μόνο εφόσον έχουν πλήρως ολοκληρωθεί.
Ωστόσο, το σημαντικότερο ίσως από αυτά είναι η ανάθεση από την πλευρά του κράτους της μεταμόρφωσης του ΙΜΕ σε Ολυμπιακό πόλο για την Ολυμπιάδα του 2004.
Αυτό συνεπάγεται ότι έχουμε αναλάβει την υποχρέωση νακατασκευάσουμε ένα πολιτισμικό πάρκο έκτασης 63 στρεμμάτων στην οδό Πειραιώς επεκτείνοντας το χώρο που στεγάζεται σήμερα το ΙΜΕ.
Στο πάρκο αυτό θα υπάρχει μια μόνιμη έκθεση για το Μείζονα Ελληνισμό, θα ακολουθήσει μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες μια δεύτερη έκθεση για τηνιστορία του Ελληνισμού και επίσης θα δημιουργηθεί παιδικό μουσείο και μια αίθουσα προβολών και παρουσιάσεων 1000 ατόμων.
Όλα τα παραπάνω θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στις εγκαταστάσεις που στεγάζουν τις τρέχουσες δραστηριότητές μας. Στόχος είναι ο χώρος να μεταμορφωθεί σε ένα πολιτισμικό χώρο μοναδικό στην Ευρώπη και ίσως και στον κόσμο.
Επίσης, μέχρι το τέλος της χορνιάς θα έχουμε μάλλον στη διάθεσή μας ένα ακόμα σύστημα των ίδιων δυνατοτήτων με αυτό πουυποστηρίζει αυτή τη στιγμή την λειτουργία της "Κιβωτού", το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για ανάλογους σκοπούς.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτήν την περίοδο με τα έργα που θέλουμε να ολοκληρώσουμε είναι η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού.
Οι ανάγκες του ΙΜΕ σε εξειδικευμένο προσωπικό έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια με εκθετικό ρυθμό.
Καθημερινά, οι διάφορες διευθύνσεις βλέπουν ανθρώπους, από τους τομείς της τεχνολογίας, των τεχνών, των επιστημών και ευελιπιστούμε ότι μέχρι το τέλος αυτής της χρονιάς το προσωπικό μας θα έχει φτάσει τα 200 άοτμα.
Το κράτος θα σας υποστηρίξει οικονομικά στην υλοποίηση αυτού του έργου;
Το κράτος δεν θα υποστηρίξει αυτήν την προσπάθεια οικονομικά, αλλά και εμείς δεν ενδιαφερόμαστε να κινηθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση αναζήτησης πόρων.
Αυτό που ζητάμε από το ελληνικό κράτος είναι να μην μας χρεώνει για κάποιες πληροφορίες τις οποίες εμείς διαθέτουμε δωρειάν, όπως είναι για παράδειγμα τα δικαιώματα χ΄ρησης φωτογραφικού υλικού για το περιεχόμενο που έχουμε στο Internet.
Από το κράτος ζητάμε διευκολύσνεις και όχι χρηματική υποστήριξη. Θεωρούμε περισσότερο ουσιαστική τηνκρατική διαμεσολάβηση, η οποία μας επέτρεψε να ενοποιήσουμε και να οικοδομήσουμε το χώρο των 63 στρεμμάτων, προκειμένου να υλοποιήσουμε το έργο μας για τους Ολυμπιακούς αγώνες, παρά τα χρήματα που θα μπορούσε ίσως να μας προσφέρει.
Έχουμε ακούσει ότι η τεχνολογία είναι για σας σπουδές και μεράκι. Πως επιδρά αυτό στις εξελίξεις του ΙΜΕ;
Το ΙΜΕ θέλει να έχει εφαρμογές που βασίζονται στην κορυφή της τεχνολογίας, πρωτοπορώντας σε ελληνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, πιστεύω στην τεχνολογία ως μέσο και όχι ως σκοπό.
Στο ΙΜΕ χρησιμοποιούμε την τεχνολογία μόνο όταν είμαστε σίγουροι ότι είναι δυνατό να ταχθεί στην υπηρεσία του ανθρώπου και όχι απλά να εντυπωσιάσει με μερικά μαγικά τεχνάσματα.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι, το 1997, το ΙΜΕ εγκατέστησε στην Εστία Κυβερνοχώρου επίπεδες οθόνες, οι οποίες τότε βρίσκοταν στο ξεκίνημα της εμπορικής τους πορείας.
Οι οθόνες αυτές εγκαταστάθηκαν προκειμένου να δώσουν περισσότερο χώρο στους χρήστες των υπολογιστών και να ελαχιστοποιούν την παρουσία του υπολογιστή.
Με αυτήν την οπτική βαδίζουμε και προς τα μελλοντικά μας έργα, ορισμένα εκ των οποίων θα έχουμε τη δυνατότηα να παρουσιάσουμε σύντομα στο κοινό.
