|
Γύρω στα 621 π.X., όταν επώνυμος άρχοντας ήταν ο Αρίσταιχμος, οι Aθηναίοι ανέθεσαν στο Δράκοντα να νομοθετήσει. Για πρώτη φορά οι νόμοι βρέθηκαν καταγραμμένοι και μπορούσε ο οποιοσδήποτε να ανατρέξει σε αυτούς. Η μεταβολή θεωρείται καθοριστικής σημασίας σε σχέση με το παρελθόν, όταν μόνον οι ευπατρίδες είχαν τη γνώση και το δικαίωμα ερμηνείας του νόμου. Από τους νόμους του Δράκοντα ο μόνος που παρέμεινε σε ισχύ, μετά το Σόλωνα με κάποιες τροποποιήσεις μέχρι και την εποχή του Δημοσθένη, ήταν ο νόμος περί ανθρωποκτονίας. Έχουν εκφραστεί αμφιβολίες για το αν τελικά ο Δράκων είχε νομοθετήσει και για άλλα θέματα, οι οποίες όμως δε φαίνεται να ευσταθούν. Οι νόμοι του Δράκοντα υπήρξαν, και έχουν παραμείνει παροιμιώδεις για τη σκληρότητά τους, παρότι δε γνωρίζουμε τίποτα πέρα από αυτόν περί ανθρωποκτονίας. Έχει θεωρηθεί ότι οι νόμοι του προέβλεπαν τη θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα, αλλά κι αυτό φαίνεται μάλλον υπερβολικό. Το πιθανότερο είναι πως η συχνότερη ποινή για τα εγκλήματα ήταν η ατιμία ή η εξορία, και μόνο στην περίπτωση της μη συμμόρφωσής του ο ένοχος διακινδύνευε τη ζωή του. Τα ελάχιστα γνωστά σπαράγματα από τη νομοθεσία του Δράκοντα οφείλονται κυρίως στον Αριστοτέλη (Αθηναίων Πολιτεία 4.1-3). Για το λόγο αυτό ορισμένες αναφορές, όπως ότι η απαραίτητη περιουσία για την κατάληψη των δημόσιων αξιωμάτων εκτιμόταν χρηματικά και ότι η αναλογία της περιουσίας για να εκλεγεί κανείς άρχοντας ή στρατηγός ήταν ένα προς δέκα, θα πρέπει να θεωρηθούν ως αναχρονισμοί, αταίριαστοι με τον 7ο αιώνα π.X. |
Η νομοθεσία του Δράκοντα προφανώς δεν κατόρθωσε να εξομαλύνει τις αντιθέσεις της αθηναϊκής κοινωνίας και σε διάστημα μίας γενιάς η ανάγκη για νέα μέτρα έγινε επιτακτική. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης κλήθηκε ο Σόλων και η επιλογή του ίσως να συνδέεται και με το γεγονός ότι είχε πρωτοστατήσει στην ανάκτηση της Σαλαμίνας.
Ο Σόλων ήταν γιος του Εξηκεστίδη, ευγενή που συνδεόταν με τον οίκο των Μεδοντιδών. Ο διορισμός του ως διαλλακτής, ο οποίος συνέπεσε με την εκλογή του σε επώνυμο άρχοντα, πρέπει να τοποθετηθεί χρονικά γύρω στο 594/3 π.X. Στο ποιητικό του έργο εκφράζονται συχνά οι πολιτικές και φιλοσοφικές του απόψεις (Διογένης Λαέρτιος, i. 61, Σόλων, Ελεγειών 3.27-40, 13.37-64, 15, Τετραμέτρων 34). Έχει υποστηριχτεί ότι στην εποχή του δε συνηθιζόταν ακόμη η χρήση του πεζού λόγου για τέτοια θέματα. Το σημαντικό πάντως είναι ότι μπορούμε από το έργο αυτό να αντλήσουμε πληροφορίες για την κοινωνική κατάσταση και για τα προβλήματα που υπήρχαν στην Αθήνα πριν από τη νομοθετική του δράση, καθώς και για τα μέτρα που έλαβε εκείνος για να τα αντιμετωπίσει. Στοιχεία για τη ζωή του, γνωστά και από παλαιότερες πηγές, συγκεντρώνονται στο Βίο του, που συνέταξε ο Πλούταρχος (Σόλων 25). Φαίνεται πως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ήταν η μετριοπάθεια σε μια εποχή εντάσεων και οξυμένων αντιθέσεων. Εκτός από το πολιτικό και |
| |
|
Σημείωση: Επιλέγοντας τις εικόνες θα δείτε μια σύντομη περιγραφή. |