Στη διάρκεια μάλιστα του 4ου αιώνα π.Χ. εδραιώθηκε στην Αθήνα η λατρεία προσωποποιημένων αφηρημένων ιδεών και καταστάσεων -ορισμένες από τις οποίες είχαν ήδη εμφανιστεί τον 5ο αιώνα- όπως η Δημοκρατία, η Ειρήνη, η Αγαθή Τύχη και ο Αγαθός Δαίμων. Μολονότι οι Αθηναίοι τελούσαν θυσίες και έκαναν προσφορές προς τιμήν τους, πολύ λίγα στοιχεία είναι γνωστά για τη λατρεία αυτών των θεοτήτων. Ο Παυσανίας πάντως αναφέρεται στην ύπαρξη ενός βωμού της Ευκλείας, ο οποίος χτίστηκε με έξοδα από λάφυρα των Περσικών πολέμων. Η ιδέα λοιπόν της λατρείας μίας αφηρημένης ιδέας δεν ήταν καινοτομική, καθώς προσωποποιήσεις ιδεών -όπως η Πειθώ, ο Πλούτος, ο Έρως, η Nέμεσις και η Θέμις- λατρεύονταν ήδη μαζί με τους ολύμπιους θεούς. Συχνά μάλιστα εμφανίζονταν συνυφασμένες με ένα θεό, όπως η Πειθώ με την Αφροδίτη. Το νέο στοιχείο της περιόδου αυτής ήταν η αυτονόμηση της λατρείας των προσωποποιημένων ιδεών από το πάνθεον του Ολύμπου και η αριθμητική τους αύξηση.
|