Γνωρίζουμε ένα πολύ μικρό αριθμό κούρων από την ανατολική Ελλάδα, με μόνη εξαίρεση τη Σάμο, όπου βρέθηκαν μερικές ικανοποιητικές σειρές. Οι γλύπτες της ιωνικής καλλιτεχνικής σφαίρας δημιουργούν μορφές με ρέοντα περιγράμματα και με σχηματική ως διακοσμητική την απόδοση της ανατομίας τους. Τα κεφάλια είναι έντονα σφαιρικά, οι κομμώσεις στερεότυπες προς τα πίσω και τα μάτια σχιστά. Τα στοιχεία αυτά είχαν μάλλον ανατολική προέλευση και μεταλαμπαδεύτηκαν στο εικαστικό ιδίωμα της Δύσης (Eτρουρία, Μεγάλη Ελλάδα) μέσα από τις αποικίες της Φώκαιας.
Οι ανδρικές μορφές στην Ιωνία συναντώνται συχνά ντυμένες, ενώ μεγάλη διάδοση γνωρίζει ο καθήμενος τύπος (ανδρών και γυναικών), γνωστός ήδη από τη δαιδαλική τεχνοτροπία. Το χαλαρό ενδιαφέρον για την ανατομία, αντισταθμίστηκε με την ιδιαίτερη ευαισθησία στην απόδοση των ενδυμάτων των κορών. Τα πιο ενδιαφέροντα παραδείγματα προέρχονται από τη Χίο, τη Σάμο και τη Μίλητο. Το περίφημο σύνταγμα του Γενέλεω από τη Σάμο περιλαμβάνει μία καθιστή και μία ξαπλωμένη μορφή δίπλα σε μερικές τυπικές κόρες με κυλινδρικό σώμα, το οποίο αποτελεί φανερή επιρροή της παλιάς ανατολίτικης τεχνικής του σκαλίσματος σε κορμό δέντρου.

Στις Κυκλάδες οι γνωστοί κούροι προέρχονται από τη Θήρα, τη Μήλο, τη Δήλο, την Πάρο και τη Νάξο. Μόνο για τα δύο τελευταία νησιά μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι είχαν τα δικά τους εργαστήρια. Οι κυκλαδικοί κούροι διαφέρουν από εκείνους της Iωνίας, τόσο στο κεφάλι, όσο και στα ραδινά περιγράμματα και τις χαρίεσσες μορφές. Επίσης ορισμένες από τις κόρες της Ακρόπολης συνδέονται πιθανότατα με το ναξιακό εργαστήριο, ενώ μία συγγενική παράδοση διαφαίνεται στις κόρες-καρυάτιδες του θησαυρού των Σιφνίων στους Δελφούς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το άγαλμα φτερωτής Νίκης σε στάση "εν γούνασι δρόμου". Bρέθηκε στη Δήλο και αποδίδεται στο Χίο γλύπτη Άρχερμο, ο οποίος εργάστηκε και στην Αθήνα.

Στην Αττική οι κούροι ήταν πολύ διαδεδομένοι ως ταφικά σήματα. Οι παλαιότεροι από αυτούς, όπως η κεφαλή του Διπύλου και ο κούρος του Σουνίου, ανήκουν ακόμα στο τέλος του 7ου ή στις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ. Ακολουθούν τύποι με τα κεφάλια κάπως πεπλατυσμένα και τα μαλλιά χτενισμένα σε φλογωτούς βοστρύχους πάνω από το μέτωπο (κούρος της Βολομάνδρας). Ο κούρος της Μερέντας -που βρέθηκε μαζί με την κόρη Φρασίκλεια- έχει χυτό εφηβικό σώμα και βρίσκεται πιο κοντά στα πρότυπα των κυκλαδικών εργαστηρίων. Δεν αποκλείεται να είναι έργο του ίδιου πάριου γλύπτη που λάξευσε και τη Φρασίκλεια. Αντίθετα, ο Κροίσος που βρέθηκε στην Ανάβυσσο έχει ρωμαλέο και μυώδες κορμί, χαρακτηριστικό της αττικής γλυπτικής στο β' μισό του 6ου αιώνα π.Χ.


Εκτός από τη Φρασίκλεια ως επιτύμβια αναγνωρίζεται επίσης και η λεγόμενη κόρη (άλλοτε "θεά") του Βερολίνου με τα αδρά, σχεδόν διακοσμητικά χαρακτηριστικά της. Οι αναθηματικές κόρες της Ακρόπολης φορούν συχνά χιτώνα και ιμάτιο. Τα ενδύματα αυτά σχηματίζουν πλούσιες πτυχώσεις στην μπροστινή πλευρά του κορμού, εφαρμόζουν όμως στην πίσω πλευρά του. Καθώς πολλοί ξένοι γλύπτες εργάστηκαν στα αφιερώματα της Ακρόπολης, δεν είναι πάντα εύκολο να διακριθούν τα αττικά χαρακτηριστικά, τα οποία συγκροτούν ένα σαφές ιδίωμα κατά το τελευταίο τρίτο του 6ου αιώνα π.X. Μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα δείγματα αυτής της περιόδου είναι η "Πεπλοφόρος", η "κόρη του Αντήνορα" και η λεγόμενη "κόρη Botticelli".

Πολύ λιγότερα γνωρίζουμε για τα άλλα τοπικά εργαστήρια, όπως της Kορίνθου, όπου ανήκει ο λεπτοκαμωμένος κούρος της Τενέας, του Άργους με τις στιβαρές μορφές των Κλέοβη και Βίτωνα και του Πτώου, που παρουσιάζει αρκετά κοινά στοιχεία με την αττική παράδοση.



| εισαγωγή | γράμματα | τέχνες | θρησκεία | Αρχαϊκή Περίοδος

Σημείωση: Επιλέγοντας τις εικόνες θα δείτε μια σύντομη περιγραφή.